2025 Aromatawai Pūtaiao, Mangakōtukutuku
- Whakatūtira ngā mea nui e 3 o Te Pūkaki o Mangakōtukutuku ki te Mana Whenua.
Ko tenei te pepeha ō Ngāti Māhanga.
Ko Tainui te Waka
Ko Pirongia me Karioi ngā Maunga
Ko Waitetuna me Waipa ngā Awa
Ko Mōtakotako, Aramiro, Papa Ō Rotu ngā Marae
Ko Ngāti Māhanga te Hapu.
Ko Māhanga te Tāngata
Kei te kōrero ahau e pā ana ki ngā hononga e 3 o te [Pūkaki ō Mangakōtukutuku] ki te Mana Whenua. Ko te hononga ki te awa ō Waipa mā te Mana Whenua ō Ngāti Māhanga. Ka rere ngā wai ō te pūkaki ki roto te awa ō Waikato. Kei te whenua ō Ngāti Māhanga e noho ana tō mātou kura ki runga i te Mana Whenua ō Māhanga. Ko te Mana Whenua ō tenei rohe ko Ngāti Māhanga e tū ake nei.
Ka hono a te Pūkaki ō Mangakōtukutuku ki Waitetuna awa. Ko Mōtakotako,Aramiro,Papa Ō Rotu ngā Marae ka hono ki runga i te Mana Whenua Ō Ngāti Māhanga. Ko te awa ō Waitetuna he awa ō te rohe ō Waikato. Ko te nuinga ō te wā ka rere ki te raki-ma-raki mai i ōna puna ki te tonga-mā-tonga ō Whatawhata kia tae atu ki te taha tonga-rawhiti ō te whanga ō Whaingaroa.
Ko ngā mea e 3 mō te hauora o te pūkaki o Mangakōtukutuku. Ko ngā ika kei roto i te awa he hauora pai tērā mō ngā momo mea kei te ora ki te awa hei hangai haora mō te oranga ki roto i te awa. He mea nui ki te whakaora i ngā ika. Mēnā ka tiaki koe i ngā awa ka tiaki ngā awa ia koe. He mea nui te tiaki i ngā rākau kia pai te hāuora ō ngā wai. Nā te rākau ka whakaora i ngā kararehe, tāngata hoki. He mea nui ki te tiaki i ngā rākau nā te mea kei ngā rākau hauora ki roto. Kei runga ngā kai ki ngā rākau ki te whakaora i ā mātou anō nei he tāngata kapa mātou ora rānei. Kia whakahaumaru i nga wai, kaua rawa e whiu rapihi ki roto. Mēnā ka kite koe i ngā mea mate ki runga awa, tikina whiua atu ki te papa kāore te awa.
- He aha ngā tino raruraru e 3 o Te Pūkaki o Mangakōtukutuku?
Ko ngā raru e toru ō te Pūkaki ō Mangakōtukutuku. He raru nui ngā rapihi ka whiua ngā tāngata ki roto i te awa he raru kino tērā kāore kei te manaaki i ngā awa, ngā moana hoki. Kāore he pai ngā ika mate nga kararehe awa kei mate ki te whakararu me te whakaparu i te awa. He kino te kite i ngā mate kararehe, he haunga hoki. Me timata ngā tāngata ki te whakaora i ngā awa. Kei roto i ngā awa ngā papa hikareti, ngā ipu kirihou me ngā peke, te takai, me ētahi atu paru. Ko ēnei taonga, me ngā matū, ngā para ahumahi, me ngā rerenga ahuwhenua, ka uru ki te parahanga wai. Ko tenei parahanga ka pā kino ki te hauora ō te tāngata, te oranga wai, me te rauwiringa kaiao ō te awa.
- Ka aha mātou ki te āwhina me te tautoko te hauora o Te Pūkaki Mangakōtukutuku?
Kei te whakaatu ahau he aha ngā mea pai mō te hauora ō te Pūkaki ō Mangakōtukutuku.
. Te Whakatō Rākau mō ngā haora kei roto i te wai.
. Te whakamatou i te awa kia kite te mārama, paru ranei ō te wai.